Ala Derkowska
26 czerwca 2021 r.
Małopolskie Towarzystwo Oświatowe - 10 lat w Ukrainie
Małopolskie Towarzystwo Oświatowe (MTO) pracowało w Ukrainie Przez ponad 10 lat od 2006 roku. Wielokrotnie przejechałyśmy – Julie i ja – małym samochodzikiem całą Ukrainę wzdłuż i wszerz. Od Użgorodu, przez Odessę, Symferopol, Zaporoże aż do Charkowa i z powrotem przez Winnicę, Tarnopol i Lwów. Po 2016 roku niestety sytuacja się zmieniła i nie mogliśmy kontynuować rozpoczętych projektów, ani prowadzić nowych, ale wciąż mamy w tym kraju wiele zaprzyjaźnionych szkól (głównie w małych miejscowościach) i wielu przyjaciół.
Pracowaliśmy w ten sposób, że zapraszaliśmy do Nowego Sącza grupy nauczycieli, dyrektorów szkół i rodziców na wizyty studyjne i warsztaty, na których dzieliliśmy się naszym doświadczeniem i naszymi materiałami, a następnie wyruszałyśmy na monitoring i odwiedzałyśmy każdą ze szkół. Mamy w Ukrainie zaufanych partnerów, np. Annę Ulanowską (ASSA, Charków), wspólnie z którymi planowaliśmy i wdrażaliśmy kolejne projekty. Oto niektóre z nich:
- 2006 r. – „Dura lex, sed lex”: Projekt oparty był na materiałach amerykańskiego programu „Street Law”. W 2003 r. MTO przeszkoliło 23 nauczycieli z Rumunii, Serbii, Bośni i Hercegowiny, Mołdowy, Albanii oraz Bułgarii. Po powrocie do swoich krajów pracowali oni z młodzieżą podczas zajęć pozalekcyjnych. W sumie pracowało 50 grup po 20 osób, co w rezultacie pozwoliło rozpocząć pracę z 1000 uczniów w sześciu krajach bałkańskich. Tę ideę podnoszenia świadomości obywatelskiej poprzez edukację prawną przenieśliśmy w 2006 r. na teren Ukrainy. Projekt polegał na przeszkoleniu grupy 24 nauczycieli, którzy pod opieką lokalnych koordynatorów i przy wsparciu trenerów MTO, opracowali na warsztatach w Nowym Sączu wstępny program „prawa na co dzień”, dostosowany do aktualnej sytuacji polityczno – ekonomiczno – prawnej na Ukrainie. Następnie poprowadzili oni w swoich szkołach zajęcia, w wyniku których razem z uczniami opracowane zostały materiały dydaktyczne (program, scenariusze lekcji, podręcznik, zeszyt ćwiczeń) do pracy z następnymi grupami. Dzięki temu około 700 uczniów w 24 szkołach oraz niezliczona rzesza ich kolegów, członków rodzin, sąsiadów itp. zaczęła interesować się prawem na co dzień, korzystać zeń i je szanować – co z kolei winno istotnie zmniejszyć udział przemocy w rozwiązywaniu konfliktów. Około 100 uczniów zaangażowało się w samodzielne projekty badawcze (case studies) – co zarówno przyczyniło się do ich rozwoju intelektualnego, jak i wprowadziło aktywne metody nauczania do szkół uczestniczących w projekcie. Powstał pakiet edukacyjny w języku ukraińskim i rosyjskim do prowadzenia zajęć pozalekcyjnych z edukacji prawnej.
- Osiągnięcia społeczne (Public Achievement) jest programem, który w bardzo praktyczny i naturalny sposób pomaga młodym ludziom stać się aktywnymi obywatelami, zaangażowanymi w
rozwiązywanie problemów społecznych. W 2004 r. program PA został przez MTO wprowadzony do Polski, Mołdowy, Rumunii i na Ukrainę. W latach 2006/2007/2008 program PA wkroczył na dobre na Ukrainę. Zaprosiliśmy do Nowego Sącza trzy grupy po 24 nauczycieli każda. Przygotowaliśmy ich do roli trenera PA, a następnie oni poprowadzili 52 nowe grupy, ale to wielki kraj i są całe rejony, gdzie o tej metodzie pracy z młodzieżą nigdy nie słyszano. W 2007 r. przejechałyśmy 5500 km odwiedzając te grupy w rejonach Użgorodu, Krymu, Charkowa i Tarnopola oraz prowadząc kolejne warsztaty dla nowych grup nauczycieli. We wrześniu 2007 odbyły się pierwsze Targi PA zorganizowane wspólnie z naszym partnerem ASSA w miejscowości Birka k/ Charkowa. Wzięło w nich udział 120 reprezentantów 31 grup PA oraz studentów, nauczycieli i dyrektorów szkół z rejonu Charkowa, Bakczysaraju, Zaporoża i Tarnopola. W 2009 r. ukraińscy trenerzy przygotowali około 150 nowych mentorów PA. Komentarz po szkoleniu trenerów na Krymie (26 uczestników): Но при завершении семинара мы убедились, что трениг удался, результаты превзошли наши ожидания, участники уехали вдохновленные, и мы очень надеемся на активную работу наставников новых PA групп и положительные результаты.
Chcemy we wrześniu/październiku b.r. zorganizować w naszej szkole dzień ukraiński, by przy ukraińskim stole uczcić wraz z uczniami tę rocznicę.
Poczynając od niewielkich projektów w późnych latach 1990-tych (np. „Polak – Kozak dwa bratanki”) do mniejszych spotkań roboczych i wizyt studyjnych w 2010-2016 stale byliśmy w kontakcie z naszym partnerami. Z największą przyjemnością zapraszaliśmy ich do siebie i z radością jeździłyśmy do nich. Uwielbiamy ukraińską kuchnię – ach te barszcze, te soljanki, te pierogi … Chcemy we wrześniu/październiku b.r. zorganizować w naszej szkole dzień ukraiński, by przy ukraińskim stole uczcić wraz z uczniami tę rocznicę.
Serdecznie pozdrawiamy naszych sąsiadów i przyjaciół!
Ala, Julie, Beata, Agata i Ania